Sơn Tinh, Thủy Tinh là câu chuyện truyền thuyết đặc sắc của dân tộc ta mang màu sắc của một truyện thần thoại.
Qua truyện này, người xưa muốn giải thích hiện tượng mưa giông, bão lụt ghê gớm hàng năm thường xảy ra, kéo dài suốt mỗi mùa mưa lũ, gây lên tại họa to lớn cho nhân dân ta ở khắp vùng đồng bằng và trung du Bắc Bộ.
Cũng qua truyện này, ông cha ta đã nói lên ước mơ và ý chí của mình bằng tài năng phi thường chế ngự sức mạnh tàn bạo của thiên nhiên, đẩy lùi thiên tai bão lụt hàng năm để bảo vệ cuộc sống lao động yên ổn của mình.
[/alert]
Phần I – Sơn Tinh, Thủy Tinh cùng đến xin cầu hôn với Mị Nương
1. Vua Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, sắc đẹp tuyệt trần [1]. Mị Nương được vua cha thương yêu hết mực. Nhà vua muốn kén [2] cho nàng một người chồng xứng đáng.
Sơn Tinh Thủy Tinh
Một hôm, có hai chàng trai đến xin ra mắt nhà vua để cầu hôn [3]. Một người ở vùng núi Ba Vì [4], tuấn tú [5] và tài giỏi khác thường: chỉ tay về phía đông, phía đông biến thành đồng lúa xanh, chỉ tay về phía tây, phía tây mọc lên hàng dãy núi. Người dân trong vùng gọi chàng là Sơn Tinh.
Còn một người ở mãi tận miền biển Đông, tài giỏi cũng không kém: gọi gió gió đến, hò mưa về. Chàng này tên gọi là Thủy Tinh.
Một người là chúa của những miền non cao, một người là chúa của vùng nước thẳm [6], cả hai đều rất xứng đáng làm rể vua Hùng.
Sơn Tinh Thủy Tinh
Phần 2 – Sơn Tinh mang lễ vật đến trước, đem được Mị Nương về núi
2. Hùng Vương băn khoăn, không biết nên nhận lời ai, từ chối ai. Nhà vua cho vời [7] các quan lạc hầu vào bàn bạc mà vẫn không tìm được kế hay. Cuối cùng, Hùng Vương phán [8] rằng:
Hai người đều vừa ý ta cả, nhưng ta chỉ có một người con gái, không biết gả cho người nào? Ngày mai, nếu ai đem đồ sính lễ đến đây trước: một trăm ván [9] cơm nếp, hai trăm đệp [10] bánh chưng, voi chín ngà [11], gà chín cựa [12], ngựa chín hồng mao [13] thì sẽ được rước dâu về.
Sáng sớm hôm sau, Sơn Tinh đem đầy đủ lễ vật [14] đến trước và được phép đưa dâu về núi.
Sơn Tinh Thủy Tinh
Phần III – Sơn Tinh, Thủy Tinh giao chiến
3. Thủy Tinh đến sau, không lấy được vợ đã đùng đùng nổi giận, đem quân đuổi theo, một hai đòi cướp lại Mị Nương.
Thủy Tinh hô mưa, gọi gió, làm thành giông bão, sấm sét rung chuyển cả đất trời, dâng nước sông lên cuồn cuộn tiến đến đánh Sơn Tinh. Nước ngập lúa, ngập đồng, rồi ngập nhà, ngập cửa.
Sơn Tinh Thủy Tinh
Sơn Tinh không hề nao núng [15], dùng phép bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi chặn đứng dòng nước lũ [16]. Nước dâng lên cao bao nhiêu, Sơn Tinh lại làm cho đồi, núi mọc cao lên bấy nhiêu. Hai bên đánh nhau ròng rã mấy tháng liền. Cuối cùng Thủy Tinh đuối sức, phải rút quân về.
Từ đó, oán ngày càng thêm nặng, thù ngày càng thêm sâu, không năm nào Thủy Tinh không làm mưa, làm bão, dâng nước lên đánh Sơn Tinh gây nên nạn lụt lội khắp vùng đồng bằng và trung du [17] nước ta. Nhưng lần nào Thủy Tinh cũng thua, phải rút lui.
Truyền thuyết Sơn Tinh Thủy Tinh
Nguồn: Kể chuyện 2, trang 25 – NXB Giáo dục – 1982
Đức Thánh Tản Viên Sơn Tinh