Ngày xưa, có một người con gái con một nhà giàu có.
Cô rất đẹp nhưng cũng rất kiêu kỳ.
Cô đã từng làm cho các bạn gái xa lánh.
Cô làm cho các chàng trai ghét cô vô hạn.
Cũng vì thế đến tuổi lấy chồng, cô gái vẫn chưa có đám nào ưng ý.
Chàng trai nào cũng bị cô sổ toẹt vì: “Cao chê ngỏng, thấp chê lùn, lớn chê béo trục béo tròn, gầy chê xương sống xương sườn bày ra”.
Nhưng rồi cô cũng lấy được một tấm chồng.
Chồng cô yêu vợ nhưng lại bực mình thói ghen của vợ.
Cô ghen chồng làm cho xóm giềng luôn luôn cau mặt vì những lời qua tiếng lại của họ.
Cuối cùng hai người không vừa ý nhau nên chia tay.
Buồn bực vì duyên phận, cô bỏ đi tu.
Cô xuất gia ở một ngôi chùa cổ trên núi gần suốt hai mươi năm.
Những con chim, những con thú rừng hầu như quen thuộc với bóng dáng của ni cô.
Hai mươi năm qua, cô vẫn chưa đắc đạo.
Cô thắc mắc, vì tự cho mình thông minh hơn người và chịu đủ mọi khổ hạnh của nhà chùa.
Một ngày kia, cô quyết định sang Tây Trúc, dù gặp thiên nguy vạn hiểm nhưng cô quyết đi cho bằng được.
Một hôm, sau khi qua khỏi một quả núi, ni nô tìm vào một ngôi nhà hẻo lánh dọc đường để nghỉ chân.
Hai mẹ con chủ nhà tuy là người rừng quê mùa nhưng vốn là kẻ ăn chay niệm Phật, nên thấy khác là nhà tu hành thì tiếp đãi rất hậu.
Khi họ được nghe kể quá trình tu luyện của ni cô thì họ coi như bậc thầy.
Và khi họ biết ý định của ni cô thì họ cũng xin phép bỏ nhà đi theo thầy mong được đắc đạo.
Nghe họ cầu khẩn, ni cô cười: “Hai mẹ con nhà này cũng muốn thành Phật ư? Được, cứ đi theo ta”.
Nhưng bụng ni cô thì lại nghĩ: “Chuông khánh còn chẳng ăn ai, nữa là mảnh chĩnh vứt người bờ tre”.
Từ hôm đó nhà sư có thêm hai người bạn đồng hành.
Chân bớt mỏi, đường bớt dài, họ đi chả mấy chốc đã tới đất Phật.
Từ trước tới sau, hai mẹ con nhà nọ vẫn cung kính, coi nhà sư như thầy.
Còn ni cô đối với họ không được như trước:
“Không biết chừng họ được thành Phật trước ta. Họ sẽ hơn ta… Bọn này mà đắc đạo, thật là một điều sỉ nhục cho thiền môn”.
Đoạn đức Phật khi nghe tin có người tìm đường đến Tây Trúc cầu đạo, vội hoá thân đi theo dõi.
Từ đầu đến cuối, đức Phật không bỏ sót một lời nói cử chỉ nào của nhà sư.
Khi họ sắp qua một con sông rộng, đức Phật hoá phép hiện ra ở bên bờ kia một toà cổ tự, trước cửa có một cây bồ đề rất lớn để chờ họ.
Muốn cho hai mẹ con khỏi lẽo đẽo theo mình tới đất Phật, nên khi đã qua sông, ni cô giả cách ngạc nhiên, chỉ ngôi chùa và cây bồ đề bảo rằng:
– Kia, chúng ta đã tới Tây Trúc. Chóng thật!
Chính là cây bồ đề của đức Thế Tôn tu luyện ngày xưa.
Thôi! Hai mẹ con cứ việc trèo lên một cành cao niệm kinh rồi buông tay rơi xuống, tức khắc thành Phật!
Tin tưởng ở lời nói của thầy, hai mẹ con mừng rỡ làm theo không chút nghi ngờ.
Nhưng khi họ buông tay ra cho rơi người xuống đất thì đức Phật đã đón họ đưa lên trời.
Có bốn vị La Hán mang toà sen đến rước đi.
Tay hai mẹ con vẫy vẫy như có ý gọi người bạn đồng hành.
“Đúng là họ thành Phật rồi!”
Ni cô vừa kinh ngạc vừa mừng, vội trèo lên cây để làm như họ.
Nhưng đức Phật đã có ý trừng phạt người đàn bà kiêu ngạo và độc ác ấy một cách thích đáng, nên đã để cho rơi xuống đất, tan xương vỡ sọ.
Và sau đó đức Phật lại bắt người ấy hoá thành bình vôi.
Tại sao lại hoá thành bình vôi?
Có người bảo: chính đức Phật muốn bắt những kẻ trong lòng bất nhân, nhưng lại đeo bộ dạng từ bi phải để cho người đời luôn luôn móc ruột.
“Theo kho tàng truyện cổ tích Việt Nam – NXB Văn Học”